گروه سياست خارجي-رجانيوز: تلاش براي فرار از مسئوليت تصويب و اجراي آنچه به اصرار دولت "برجام" ناميده ميشود پس از سخنراني 16 آذر رياست محترم جمهور در دانشگاه تهران به يكي از موضوعات بحث بر انگيز روزهاي اخير تبديل شده كه نگاه دوباره به برخي اسناد منتشر شده در اين خصوص روشنگر ابعاد جالبي از اين موضوع خواهد بود.
به گزارش رجانيوز مسلماً مقام معظم رهبري اوامر، راهنماييها و نظرات دلسوزانه خود را از هيچ يك دولتمردان و روساي جمهور دريغ ننموده و نخواهند نمود اما نحو ه برخورد دولت آقاي روحاني با اين نظرات و راهنماييهايي دلسوزانه حقيقتاً تامل برانگيز بوده است. يك سال پيش در اولين بند از نامه چهارشنبه 29 مهر ماه 1394 مقام معظم رهبري به رياست محترم جمهور در خصوص پيش شرطها و الزامات ضروري اجرايي شدن برجام توسط جمهوري اسلامي ايران به رياست محترم جمهور يادآوري شده بود:
مقام معظم رهبري در 29/7/1394:
از آنجا كه پذيرش مذاكرات از سوي ايران اساساً با هدف لغو تحريمهاي ظالمانهي اقتصادي و مالي صورت گرفته است و اجرائي شدن آن در برجام به بعد از اقدامهاي ايران موكول گرديده، لازم است تضمينهاي قوي و كافي براي جلوگيري از تخلّف طرفهاي مقابل، تدارك شود، كه از جملهي آن اعلام كتبي رئيسجمهور آمريكا و اتّحاديهي اروپا مبني بر لغو تحريمها است. در اعلام اتّحاديهي اروپا و رئيسجمهور آمريكا، بايد تصريح شود كه اين تحريمها بكلّي برداشته شده است. هرگونه اظهاري مبني بر اينكه ساختار تحريمها باقي خواهد ماند، بهمنزلهي نقض برجام است.
ثانياً: در سراسر دورهي هشتساله، وضع هرگونه تحريم در هر سطح و به هر بهانهاي (از جمله بهانههاي تكراري و خودساختهي تروريسم و حقوق بشر) توسط هر يك از كشورهاي طرف مذاكرات، نقض برجام محسوب خواهد شد و دولت موظّف است طبق بند 3 مصوّبهي مجلس، اقدامهاي لازم را انجام دهد و فعّاليتهاي برجام را متوقّف كند.
جالب اين كه در كمتر از 24 ساعت پاسخ پنجشنبه 30 مهر ماه 1394 رياست محترم جمهور به بخش فوق از نام ه مقام معظم رهبري به شرح زير است:
رياست محترم جمهور در 30/7/1394:
تحريمهاي ظالمانه اقتصادي، تجاري و مالي بينالمللي و يا يك جانبهاي كه توسط شوراي امنيت، اتحاديه اروپا و آمريكا عليه جمهوري اسلامي ايران برقرار شده بود، رفع گرديدند!!! ساختار تحريمها و فضاي رواني جهاني كه هر گونه تعامل اقتصادي با جمهوري اسلامي ايران را پرهزينه و در برخي موارد غيرممكن ساخته و بار گران و طاقتفرسايي بر دوش اقتصاد كشور و معيشت مردم تحميل كرده بود، از هم پاشيد!!!
در تاريخ 26 مهر ماه 1394 يعني روز تصويب، رئيس جمهور آمريكا و شوراي وزيران اتحاديه اروپا به صورت كتبي و رسمي برچيده شدن تمامي تحريمهاي اقتصادي و مالي ظالمانه و غيرقانوني خود را در چارچوب تعهداتشان در برجام اعلام نموده و آن را به عنوان سند قانوني در روزنامههاي رسمي خود منتشر كردند!!!
اگر چه توجه به همين دو قسمت از دو نامه يادشده به خوبي نشان ميدهد که نحوه اجراي خواستهها و اوامر مقام معظم رهبري توسط رياست محترم جمهور با چه کيفيت و به چه صورتي بوده است، اما بازخواني متن کامل هر دو نامه که زمان نگارش هر دو قبل از بتن ريزي قلب تنها نيروگاه هستهاي ساخت ايران بود به مراتب عبرتآموز تر خواهد بود:
الف). متن نام ه چهارشنبه 29/7/1394 مقام معظم رهبري به رياست محترم جمهور در خصوص پيش شرطها و الزامات نهگانه به اجرا درآمدن آنچه به اصرار دولت "برجام" نام گرفته است:
بسماللهالرحمنالرحيم
جناب آقاي روحاني
رئيس جمهور اسلامي ايران و رئيس شوراي عالي امنيت ملّي (دامت توفيقاته)
با سلام و تحيت؛
اكنون كه موافقتنامهي موسوم به "برجام" پس از بررسيهاي دقيق و مسئولانه در مجلس شوراي اسلامي، كميسيون ويژه و ديگر كميسيونها و نيز در شوراي عالي امنيت ملّي، سرانجام از مجاري قانوني عبور كرده و در انتظار اعلام نظر اينجانب است، لازم ميدانم نكاتي را يادآور شوم تا جنابعالي و ديگر دستاندركارانِ مستقيم و غيرمستقيم آن، فرصتهاي كافي براي رعايت و حفظ منافع ملّي و مصالح عاليهي كشور در اختيار داشته باشيد.
1) پيش از هر چيز لازم ميدانم از همهي دستاندركاران اين فرايند پرچالش، در همهي دورهها از جمله هيئت مذاكرهكنندهي اخير كه در توضيح نقاط مثبت و در اصلِ تثبيت آن نقاط همهي سعي ممكن خود را به كار بردند، و نيز از منتقداني كه با ريزبيني قابل تحسين، نقاط ضعف آن را به همهي ما يادآور شدند و مخصوصاً از رئيس و اعضاي كميسيون ويژهي مجلس و نيز از اعضاي عاليمقام شوراي عالي امنيت ملّي كه با درج ملاحظات مهمّ خود، برخي از نقاط خلأ را پوشش دادند، و سرانجام از رئيس و نمايندگان مجلس شوراي اسلامي كه با تصويب طرحي محتاطانه، راه درست اجرا را به دولت ارائه كردند، و نيز از رسانهي ملي و نويسندگان مطبوعات كشور كه با همهي اختلافنظرها، در مجموع تصوير كاملي از اين موافقتنامه در برابر افكار عمومي نهادند، قدرداني خود را اعلام دارم. اين مجموعهي پر حجم كار و تلاش و فكر در مسئلهاي كه گمان ميرود از جملهي مسائل به ياد ماندني و عبرتآموز جمهوري اسلامي باشد، در خور تقدير و مايهي خرسندي است. به همين دليل با اطمينان ميتوان گفت كه پاداش الهي براي اين نقش آفرينيهاي مسئولانه، مشتمل بر نصرت و رحمت و هدايت ذات حضرت حق خواهد بود، انشاءالله؛ زيرا وعدهي نصرت الهي در برابر نصرت دين او، تخلّفناپذير است.
2) جنابعالي با سابقهي چند دهه حضور در متن مسائل جمهوري اسلامي، طبعاً دانستهايد كه دولت ايالات آمريكا، در قضيهي هستهاي و نه در هيچ مسئلهي ديگري، در برابر ايران رويكردي جز خصومت و اخلال در پيش نگرفته است و در آينده هم بعيد است جز اين روش عمل كند. اظهارات رئيسجمهور آمريكا در دو نامه به اينجانب مبني بر اينكه قصد براندازي جمهوري اسلامي را ندارد، خيلي زود با طرفدارياش از فتنههاي داخلي و كمك مالي به معارضان جمهوري اسلامي، خلاف واقع از آب درآمد و تهديدهاي صريح وي به حملهي نظامي و حتّي هستهاي –كه ميتواند به كيفرخواست مبسوطي عليه وي در دادگاههاي بينالمللي منتهي شود– پرده از نيت واقعي سران آمريكا برداشت. صاحبنظران سياسي عالَم و افكار عمومي بسياري از ملّتها، بوضوح تشخيص ميدهند كه عامل اين خصومت تمامنشدني، ماهيت و هويت جمهوري اسلامي ايران است كه برخاسته از انقلاب اسلامي است. ايستادگي بر مواضع بر حقّ اسلامي در مخالفت با نظام سلطه و استكبار، ايستادگي در برابر زيادهطلبي و دستاندازي به ملّتهاي ضعيف، افشاي حمايت آمريكا از ديكتاتوريهاي قرون وسطائي و سركوب ملّتهاي مستقل، دفاع بيوقفه از ملّت فلسطين و گروههاي مقاومت ميهني، فرياد منطقي و دنياپسند بر سر رژيم غاصب صهيونيست، قلمهاي عمدهاي را تشكيل ميدهند كه دشمني رژيم ايالات متّحدهي آمريكا را بر ضدّ جمهوري اسلامي، براي آنان اجتنابناپذير كرده است؛ و اين دشمني تا هنگامي كه جمهوري اسلامي با قدرت دروني و پايدار خود، آنان را مأيوس كند ادامه خواهد داشت.
چگونگي رفتار و گفتار دولت آمريكا در مسئلهي هستهاي و مذاكرات طولاني و ملالآور آن، نشان داد كه اين نيز يكي از حلقههاي زنجيرهي دشمني عنادآميز آنان با جمهوري اسلامي است. فريبكاري آنان در دوگانگي ميان اظهارات اوّليهي آنان كه با نيت قبول مذاكرهي مستقيم از سوي ايران انجام ميشد، با نقض عهدهاي مكرّر آنان در طول مذاكرات دوساله و همراهي آنان با خواستههاي رژيم صهيونيستي و ديپلماسي زورگويانهي آنان در رابطه با دولتها و مؤسّسات اروپايي دخيل در مذاكرات، همه نشاندهندهي آن است كه ورود فريبكارانهي آمريكا در مذاكرات هستهاي، نه با نيت حلوفصل عادلانه، كه با غرض پيشبرد هدفهاي خصمانهي خود دربارهي جمهوري اسلامي صورت گرفته است.
بيشك حفظ هوشياري نسبت به نيات خصمانهي دولت آمريكا و ايستادگيهايي كه بر اثر آن در طول مسير مذاكرات از سوي مسئولان جمهوري اسلامي به كار رفت، توانست در موارد متعدّدي، از ورود زيانهاي سنگين جلوگيري كند. با اين حال، محصول مذاكرات كه در قالب برجام شكل گرفته است، دچار نقاط ابهام و ضعفهاي ساختاري و موارد متعدّدي است كه در صورت فقدان مراقبت دقيق و لحظهبهلحظه، ميتواند به خسارتهاي بزرگي براي حال و آيندهي كشور منتهي شود.
3) بندهاي نهگانهي قانون اخير مجلس و ملاحظات دهگانهي ذيل مصوّبهي شوراي عالي امنيت ملّي، حاوي نكات مفيد و مؤثّر است كه بايد رعايت شود، با اين حال برخي نكات لازم ديگر نيز هست كه همراه با تأكيد بر تعدادي از آنچه در آن دو سند آمده است، اعلام ميگردد.
اوّلاً: از آنجا كه پذيرش مذاكرات از سوي ايران اساساً با هدف لغو تحريمهاي ظالمانهي اقتصادي و مالي صورت گرفته است و اجرائي شدن آن در برجام به بعد از اقدامهاي ايران موكول گرديده، لازم است تضمينهاي قوي و كافي براي جلوگيري از تخلّف طرفهاي مقابل، تدارك شود، كه از جملهي آن اعلام كتبي رئيسجمهور آمريكا و اتّحاديهي اروپا مبني بر لغو تحريمها است. در اعلام اتّحاديهي اروپا و رئيسجمهور آمريكا، بايد تصريح شود كه اين تحريمها بكلّي برداشته شده است. هرگونه اظهاري مبني بر اينكه ساختار تحريمها باقي خواهد ماند، بهمنزلهي نقض برجام است.
ثانياً: در سراسر دورهي هشتساله، وضع هرگونه تحريم در هر سطح و به هر بهانهاي (از جمله بهانههاي تكراري و خودساختهي تروريسم و حقوق بشر) توسط هر يك از كشورهاي طرف مذاكرات، نقض برجام محسوب خواهد شد و دولت موظّف است طبق بند 3 مصوّبهي مجلس، اقدامهاي لازم را انجام دهد و فعّاليتهاي برجام را متوقّف كند.
ثالثاً: اقدامات مربوط به آنچه در دو بند بعدي آمده است، تنها هنگامي آغاز خواهد شد كه آژانس، پايان پروندهي موضوعات حال و گذشته (PMD) را اعلام نمايد.
رابعاً: اقدام در مورد نوسازي كارخانهي اراك با حفظ هويت سنگين آن، تنها در صورتي آغاز خواهد شد كه قرارداد قطعي و مطمئن دربارهي طرح جايگزين و تضمين كافي براي اجراي آن منعقد شده باشد.
خامساً: معاملهي اورانيوم غنيشدهي موجود در برابر كيك زرد با دولت خارجي در صورتي آغاز خواهد شد كه قرارداد مطمئن دراينباره همراه با تضمين كافي منعقد شده باشد. معامله و تبادل مزبور، بايد بتدريج و در دفعات متعدّد باشد.
سادساً: مطابق مصوّبهي مجلس، طرح و تمهيدات لازم براي توسعهي ميانمدّت صنعت انرژي اتمي كه شامل روش پيشرفت در مقاطع مختلف از هماكنون تا پانزده سال و منتهي به 190 هزار سو است، تهيه و با دقّت در شوراي عالي امنيت ملّي بررسي شود. اين طرح بايد هرگونه نگراني ناشي از برخي مطالب در ضمائم برجام را برطرف كند.
سابعاً: سازمان انرژي اتمي، تحقيق و توسعه در ابعاد مختلف را در مقام اجرا بهگونهاي ساماندهي كند كه در پايان دورهي هشتساله هيچ كمبود فنّاوري براي ايجاد غنيسازي مورد قبول در برجام وجود نداشته باشد.
ثامناً: توجّه شود كه در موارد ابهام سند برجام، تفسير طرف مقابل مورد قبول نيست و مرجع، متن مذاكرات است.
تاسعاً: وجود پيچيدگيها و ابهامها در متن برجام و نيز گمان نقض عهد و تخلّفات و فريبكاري در طرف مقابل بويژه آمريكا، ايجاب ميكند كه يك هيئت قوي و آگاه و هوشمند، براي رصد پيشرفت كارها و انجام تعهّدات طرف مقابل و تحقق آنچه در بالا بدان تصريح شده است، تشكيل شود. تركيب و وظايف اين هيئت بايد در شوراي عالي امنيت ملّي تعيين و تصويب شود.
با توجّه به آنچه ذكر شد، مصوبهي جلسهي 634 مورخ 94/5/19 شوراي عالي امنيت ملّي با رعايت موارد ياد شده تأييد ميشود.
در خاتمه همانطور كه در جلسات متعدّد به آنجناب و ديگر مسئولان دولتي يادآور شده و در جلسات عمومي به مردم عزيزمان گوشزد كردهام، رفع تحريمها هر چند از باب رفع ظلم و احقاق حقوق ملّت ايران كار لازمي است، ليكن گشايش اقتصادي و بهبود معيشت و رفع معضلات كنوني جز با جدّي گرفتن و پيگيري همهجانبهي اقتصاد مقاومتي ميسّر نخواهد شـد. اميد است كه مراقبت شود كه اين مقصود با جدّيت تمام دنبال شود و بخصوص به تقويت توليد ملّي توجّه ويژه صورت گيرد و نيز مراقبت فرماييد كه وضعيت پس از برداشته شدن تحريمها، به واردات بيرويه نينجامد، و بخصوص از وارد كردن هرگونه مواد مصرفي از آمريكا جدّاً پرهيز شود.
توفيقات جنابعالي و ديگر دستاندركاران را از خداوند متعال مسئلت مينمايم.
سيدعلي خامنهاي
29 مهرماه 94
نقل از: پايگاه اطلاعرساني دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آيتاللهالعظمي سيدعلي خامنهاي (مدظلهالعالي) - مؤسسه پژوهشي فرهنگي انقلاب اسلام
http://farsi.khamenei.ir/message-content?id=31168
http://farsi.khamenei.ir/print-content?id=31168
ب). پاسخ پنج شنبه 30/7/1394 حجت الاسلام و المسلمين دكتر روحاني به نام ه چهارشنبه 29/7/1394 مقام معظم رهبري در خصوص اجرا شدن تمام پيش شرطها و الزامات اجرايي شدن آنچه به اصرار دولت "برجام" نام گرفته است در كمتر از 24 ساعت:
بسم الله الرحمن الرحيم
محضر مبارك رهبر معظم انقلاب اسلامي
حضرت آيت الله خامنهاي (مد ظله العالي)
با سلام و تحيات وافره،
احتراماً، نامه تاريخي 29/7/1394 حضرتعالي در تأييد مصوب ه جلس ه 634 شوراي عالي امنيت ملي، موجب خشنودي ملت بزرگ ايران و دلگرمي خادمان مردم در دولت گرديد. خداوند بزرگ را شاكرم كه به فضل و عنايت او در آستانه ايام شهادت اسوه مقاومت، حضرت ابا عبدالله الحسين (عليه السلام) و فرزندان و ياران باوفايش، صفحهاي مهم از تاريخ انقلاب اسلامي ايران ورق خورد و ملت دلاور و سرفراز ايران با رهبري هوشمندانه حضرتعالي از يكي از خطيرترين گردنههاي صعبالعبور، با افتخار و سربلندي، و با دستي پر از تأمين حقوق و منافع خود در برنامه هستهاي، عبور كرد.
مهر تأييد جنابعالي بر ثمر ه تلاش دولت و دستاندركاران مذاكره، در كنار الزاماتي كه مقرر فرمودهايد و نيز اصولي كه در طول مذاكرات دشوار و افتخارآفرين، مورد تأكيد حضرتعالي بود و همواره مورد توجه ويژه اينجانب و گروه مذاكرهكننده بوده و خواهد بود، آغازگر فصلي نوين در حركت رو به تعالي جمهوري اسلامي ايران است.
به بركت ايستادگي قهرمانانه ملت ايران، مجاهدت دانشمندان و به ويژه شهداي گرانقدر هستهاي و تلاش شبانهروزي فرزندان شما در دولت و گروه مذاكرهكننده، شش قدرت جهاني به ناكارآمدي تهديد، تحريم و تحميل بر مردم ايران و نمايندگانشان اذعان نمودند، سياستهاي اعلام شده خود مبني بر تعطيلي برنامه هستهاي ايران و تداوم فشارها و تحريمهاي ظالمانه را كنار گذاشتند و مذاكره از موضع برابر بر مبناي احترام متقابل و شناسايي حقوق ملت ايران را پذيرفتند.
در حالي كه تنها دو سال قبل در فضاي تنشآلود افزايش روزانه تهديد، تحريم و فشار، حتي تصور چنين دستاوردهايي براي بسياري ناممكن بود، اكنون به جرأت مي توان گفت كه:
1- پروژ ه صهيونيستي هراسافكني و امنيتيسازي جمهوري اسلامي ايران شكست خورده، عقلانيت، صلحخواهي و مقاومت مردم، رهبري و دولت جمهوري اسلامي ايران مورد اذعان همگان قرار گرفته و نقش ايران به عنوان يك كشور عمده تأمينكننده ثبات و امنيت در سطح منطقه و جهان تثبيت شده است. اقتدار و صلابت ايران در همآوردي با قدرتهاي جهاني باعث تقويت خودباوري و نشاط فزاينده مقاومت اسلامي و متحدين منطقهاي جمهوري اسلامي ايران گرديده و نگراني بدخواهان به ويژه رژيم صهيونيستي را ـ كه پس از چندين سال مصونيت ناشي از توفيق پروژه ايرانهراسي، براي اولين بار در دهههاي اخير شاهد ناكامي و شكست لابي خود در آمريكا و اروپا بود ـ بهدنبال داشته است.
2- خواسته راهبردي ملت ايران و رهبري در دستيابي به انرژي صلحآميز هستهاي بهعنوان حقي مسلم اكنون محقق شده و برنامه هستهاي ايران، از جمله غنيسازي و رآكتور آب سنگين، به عنوان يك برنامه صلحآميز با ابعاد تجاري و صنعتي مورد شناسايي جهانيان و حتي سردمداران مخالفت با اين برنامه صلحآميز قرار گرفته و براي اولين بار در تاريخ سازمان ملل، غنيسازي يكي از كشورهاي غيرعضو دائم، صراحتاً مورد پذيرش شوراي امنيت سازمان ملل متحد واقع شده است. ممنوعيت هر گونه همكاري با ايران، به تشويق مشاركت جهاني در حوزه فنّاوري هاي پيشرفته تبديل شده و جمهوري اسلامي ايران بهعنوان يك قدرت صاحب فنّاوري مورد احترام قرار گرفته است.
3- پرونده هستهاي ايران، كه آن را به ناحق به عنوان تهديد عليه صلح و امنيت بينالملل معرفي كرده بودند، از ذيل فصل هفتم منشور ملل متحد خارج شده و شوراي امنيت به تغييري بنيادين در رويكرد خود نسبت به برنامه هستهاي ايران اذعان نموده است. براي اولين بار ، شش قطعنامه الزامآور شوراي امنيت از طريق مذاكره و بدون آن كه لحظهاي اجرا كرده باشيم، يك جا لغو گرديدهاند و رويكرد «برد ـ برد» برجام به عنوان الگوي حل مسالمتآميز معضلات پيچيده جهاني ، مورد توجه جهانيان قرار گرفته است.
4- تحريمهاي ظالمانه اقتصادي، تجاري و مالي بينالمللي و يا يك جانبهاي كه توسط شوراي امنيت، اتحاديه اروپا و آمريكا عليه جمهوري اسلامي ايران برقرار شده بود، رفع گرديدند. ساختار تحريمها و فضاي رواني جهاني كه هر گونه تعامل اقتصادي با جمهوري اسلامي ايران را پرهزينه و در برخي موارد غيرممكن ساخته و بار گران و طاقتفرسايي بر دوش اقتصاد كشور و معيشت مردم تحميل كرده بود، از هم پاشيد.
در تاريخ 26 مهرماه 1394 يعني روز تصويب، رئيس جمهور آمريكا و شوراي وزيران اتحاديه اروپا به صورت كتبي و رسمي برچيده شدن تمامي تحريمهاي اقتصادي و مالي ظالمانه و غيرقانوني خود را در چارچوب تعهداتشان در برجام اعلام نموده و آن را به عنوان سند قانوني در روزنامههاي رسمي خود منتشر كردند.
با رفع تحريمها، اقتصاد ايران فصل جديدي را آغاز خواهد كرد كه با اتكاء به سرمايه عظيم انساني و ظرفيتهاي طبيعي، اجتماعي و سياسي خود، در جهت سياستهاي اقتصاد مقاومتي، به رشد مغفولماند ه سند چشمانداز بيست ساله دست يابد و آرمانهاي جمهوري اسلامي ايران در تحقق جامعه سالم، برخوردار و عادلانه را تحقق بخشد.
اينك كه اين مسير پر چالش، عزتمندانه به فرجام رسيده است، لازم ميدانم از صبر و مقاومت و پشتيبانيهاي تحسين برانگيز ملت بزرگ ايران، هدايتها و حمايتهاي مستمر حضرتعالي و همكاري دلسوزانه رئيس و نمايندگان محترم مجلس شوراي اسلامي و اعضاء محترم شوراي عالي امنيت ملي كه دولت را در تحقق اين خواست بزرگ مردم ياري دادند صميمانه تشكر نمايم.
دولت جمهوري اسلامي ايران با رعايت ملاحظات و الزامات حضرت مستطاب عالي و مصوبات شوراي عالي امنيت ملي و مجلس شوراي اسلامي، نسبت به اجراي كامل و با حسن نيت برجام اقدام خواهد نمود. انجام تعهدات طرف مقابل با هوشياري كامل رصد و تصميم مقتضي براي واكنش متناسب در شوراي عالي امنيت ملي اتخاذ خواهد شد.
اطمينان دارم كه با عنايت الهي و توجهات حضرت ولي عصر (ارواحنا له الفداء) و با همدلي و انسجام ملي، اجراي برجام و فضاي مثبت جهاني ناشي از آن، موجبات اقتدار روزافزون ايران اسلامي، تأمين منافع مردم و رشد و شكوفايي و پيشرفت همهجانبه كشور بر مبناي اقتصاد مقاومتي را فراهم خواهد آورد.
والسلام عليکم و رحمه الله و برکاته
حسن روحاني
رئيس جمهوري اسلامي ايران